মৌলিক পদার্থের তালিকা
(পারমাণবিক সংখ্যানুসারে মৌলের তালিকা থেকে পুনর্নির্দেশিত)
এ পর্যন্ত আবিষ্কৃত ১১৮টি মৌলিক পদার্থের তালিকা
রাসায়নিক তালিকার লক্ষণীয়সমূহসম্পাদনা
পর্যায় সারণীর রাসায়নিক শ্রেণীসমূহ
ধাতু | Metalloid | অধাতু | অজানা রাসায়নিক বৈশিষ্ট | |||||||
ক্ষার ধাতু |
মৃৎ ক্ষার ধাতু |
Inner transition metal | অবস্থান্তর ধাতু |
Post-transition metal |
অন্যান্য অধাতু |
হ্যালোজেন | নিষ্ক্রিয় গ্যাস | |||
ল্যান্থানাইড | অ্যাক্টিনাইড |
১১৮ টি মৌলের তালিকাসম্পাদনা
শ্রেণী (পর্যায় সারণী) |
মৌলের নাম |
প্রতীক |
পর্যায় (পর্যায় সারণিতে) |
পর্যায় (u) |
ঘনত্ব g / cm3 |
গলনাংক K |
স্ফুটনাঙ্ক K |
তাপ ধারকত্ব J/(g.K) |
তড়িৎ ঋণাত্বকতা V |
Abundance mg / kg |
|
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
১ | হাইড্রোজেন | H | 1 | 1 | 1.00794(7)2 3 4 9 | 0.00008988 | 14.175 | 20.28 | 14.304 | 2.20 | 1400 |
২ | হিলিয়াম | He | 18 | 1 | 4.002602(2)2 4 | 0.0001785 | 0.956 | 4.22 | 5.193 | – | 0.008 |
৩ | লিথিয়াম | Li | 1 | 2 | 6.941(2)2 3 4 5 9 | 0.534 | 453.85 | 1615 | 3.582 | 0.98 | 20 |
৪ | বেরিলিয়াম | Be | 2 | 2 | 9.012182(3) | 1.85 | 1560.15 | 2742 | 1.825 | 1.57 | 2.8 |
৫ | বোরন | B | 13 | 2 | 10.811(7)2 3 4 9 | 2.34 | 2573.15 | 4200 | 1.026 | 2.04 | 10 |
৬ | কার্বন | C | 14 | 2 | 12.0107(8)2 4 9 | 2.267 | 3948.157 | 4300 | 0.709 | 2.55 | 200 |
৭ | নাইট্রোজেন | N | 15 | 2 | 14.0067(2)2 4 9 | 0.0012506 | 63.29 | 77.36 | 1.04 | 3.04 | 19 |
৮ | অক্সিজেন | O | 16 | 2 | 15.9994(3)2 4 9 | 0.001429 | 50.5 | 90.20 | 0.918 | 3.44 | 461000 |
৯ | ফ্লোরিন | F | 17 | 2 | 18.9984032(5) | 0.001696 | 53.63 | 85.03 | 0.824 | 3.98 | 585 |
১০ | নিয়ন | Ne | 18 | 2 | 20.1797(6)2 3 | 0.0008999 | 24.703 | 27.07 | 1.03 | – | 0.005 |
১১ | সোডিয়াম | Na | 1 | 3 | 22.98976928(2) | 0.971 | 371.15 | 1156 | 1.228 | 0.93 | 23600 |
১২ | ম্যাগনেসিয়াম | Mg | 2 | 3 | 24.3050(6) | 1.738 | 923.15 | 1363 | 1.023 | 1.31 | 23300 |
১৩ | অ্যালুমিনিয়াম | Al | 13 | 3 | 26.9815386(8) | 2.698 | 933.4 | 2792 | 0.897 | 1.61 | 82300 |
১৪ | সিলিকন | Si | 14 | 3 | 28.0855(3)4 9 | 2.3296 | 1683.15 | 3538 | 0.705 | 1.9 | 282000 |
১৫ | ফসফরাস | P | 15 | 3 | 30.973762(2) | 1.82 | 317.25 | 553 | 0.769 | 2.19 | 1050 |
১৬ | সালফার | S | 16 | 3 | 32.065(5)2 4 9 | 2.067 | 388.51 | 717.8 | 0.71 | 2.58 | 350 |
১৭ | ক্লোরিন | Cl | 17 | 3 | 35.453(2)2 3 4 9 | 0.003214 | 172.31 | 239.11 | 0.479 | 3.16 | 145 |
১৮ | আর্গন | Ar | 18 | 3 | 39.948(1)2 4 | 0.0017837 | 83.96 | 87.30 | 0.52 | – | 3.5 |
১৯ | পটাশিয়াম | K | 1 | 4 | 39.0983(1) | 0.862 | 336.5 | 1032 | 0.757 | 0.82 | 20900 |
২০ | ক্যালসিয়াম | Ca | 2 | 4 | 40.078(4)2 | 1.54 | 1112.15 | 1757 | 0.647 | 1 | 41500 |
২১ | স্ক্যান্ডিয়াম | Sc | 3 | 4 | 44.955912(6) | 2.989 | 1812.15 | 3109 | 0.568 | 1.36 | 22 |
২২ | টাইটেনিয়াম | Ti | 4 | 4 | 47.867(1) | 4.54 | 1933.15 | 3560 | 0.523 | 1.54 | 5650 |
২৩ | ভ্যানাডিয়াম | V | 5 | 4 | 50.9415(1) | 6.11 | 2175.15 | 3680 | 0.489 | 1.63 | 120 |
২৪ | ক্রোমিয়াম | Cr | 6 | 4 | 51.9961(6) | 7.15 | 2130.15 | 2944 | 0.449 | 1.66 | 102 |
২৫ | ম্যাঙ্গানিজ | Mn | 7 | 4 | 54.938045(5) | 7.44 | 1519.15 | 2334 | 0.479 | 1.55 | 950 |
২৬ | লোহা | Fe | 8 | 4 | 55.845(2) | 7.874 | 1808.15 | 3134 | 0.449 | 1.83 | 56300 |
২৭ | কোবাল্ট | Co | 9 | 4 | 58.933195(5) | 8.86 | 1768.15 | 3200 | 0.421 | 1.88 | 25 |
২৮ | নিকেল | Ni | 10 | 4 | 58.6934(4) | 8.912 | 1726.15 | 3186 | 0.444 | 1.91 | 84 |
২৯ | তামা | Cu | 11 | 4 | 63.546(3)4 | 8.96 | 1357.75 | 2835 | 0.385 | 1.9 | 60 |
৩০ | দস্তা | Zn | 12 | 4 | 65.38(2) | 7.134 | 692.88 | 1180 | 0.388 | 1.65 | 70 |
৩১ | গ্যালিয়াম | Ga | 13 | 4 | 69.723(1) | 5.907 | 302.91 | 2477 | 0.371 | 1.81 | 19 |
৩২ | জার্মেনিয়াম | Ge | 14 | 4 | 72.63(1) | 5.323 | 1211.45 | 3106 | 0.32 | 2.01 | 1.5 |
৩৩ | আর্সেনিক | As | 15 | 4 | 74.92160(2) | 5.776 | 1090.157 | 887 | 0.329 | 2.18 | 1.8 |
৩৪ | সেলেনিয়াম | Se | 16 | 4 | 78.96(3)4 | 4.809 | 494.15 | 958 | 0.321 | 2.55 | 0.05 |
৩৫ | ব্রোমিন | Br | 17 | 4 | 79.904(1) | 3.122 | 266.05 | 332.0 | 0.474 | 2.96 | 2.4 |
৩৬ | ক্রিপ্টন | Kr | 18 | 4 | 83.798(2)2 3 | 0.003733 | 115.93 | 119.93 | 0.248 | 3 | <0.001 |
৩৭ | রুবিডিয়াম | Rb | 1 | 5 | 85.4678(3)2 | 1.532 | 312.79 | 961 | 0.363 | 0.82 | 90 |
৩৮ | স্ট্রনশিয়াম | Sr | 2 | 5 | 87.62(1)2 4 | 2.64 | 1042.15 | 1655 | 0.301 | 0.95 | 370 |
৩৯ | ইট্রিয়াম | Y | 3 | 5 | 88.90585(2) | 4.469 | 1799.15 | 3609 | 0.298 | 1.22 | 33 |
৪০ | জারকোনিয়াম | Zr | 4 | 5 | 91.224(2)2 | 6.506 | 2125.15 | 4682 | 0.278 | 1.33 | 165 |
৪১ | নাইওবিয়াম | Nb | 5 | 5 | 92.90638(2) | 8.57 | 2741.15 | 5017 | 0.265 | 1.6 | 20 |
৪২ | মলিবডিনাম | Mo | 6 | 5 | 95.96(2)2 | 10.22 | 2890.15 | 4912 | 0.251 | 2.16 | 1.2 |
৪৩ | টেকনিসিয়াম | Tc | 7 | 5 | [98]1 | 11.5 | 2473.15 | 5150 | – | 1.9 | <0.001 |
৪৪ | রুথেনিয়াম | Ru | 8 | 5 | 101.07(2)2 | 12.37 | 2523.15 | 4423 | 0.238 | 2.2 | 0.001 |
৪৫ | রোডিয়াম | Rh | 9 | 5 | 102.90550(2) | 12.41 | 2239.15 | 3968 | 0.243 | 2.28 | 0.001 |
৪৬ | প্যালেডিয়াম | Pd | 10 | 5 | 106.42(1)2 | 12.02 | 1825.15 | 3236 | 0.244 | 2.2 | 0.015 |
৪৭ | রূপা | Ag | 11 | 5 | 107.8682(2)2 | 10.501 | 1234.15 | 2435 | 0.235 | 1.93 | 0.075 |
৪৮ | ক্যাডমিয়াম | Cd | 12 | 5 | 112.411(8)2 | 8.69 | 594.33 | 1040 | 0.232 | 1.69 | 0.159 |
৪৯ | ইন্ডিয়াম | In | 13 | 5 | 114.818(3) | 7.31 | 429.91 | 2345 | 0.233 | 1.78 | 0.25 |
৫০ | টিন | Sn | 14 | 5 | 118.710(7)2 | 7.287 | 505.21 | 2875 | 0.228 | 1.96 | 2.3 |
৫১ | অ্যান্টিমনি | Sb | 15 | 5 | 121.760(1)2 | 6.685 | 904.05 | 1860 | 0.207 | 2.05 | 0.2 |
৫২ | টেলুরিয়াম | Te | 16 | 5 | 127.60(3)2 | 6.232 | 722.8 | 1261 | 0.202 | 2.1 | 0.001 |
৫৩ | আয়োডিন | I | 17 | 5 | 126.90447(3) | 4.93 | 386.65 | 457.4 | 0.214 | 2.66 | 0.45 |
৫৪ | জেনন | Xe | 18 | 5 | 131.293(6)2 3 | 0.005887 | 161.45 | 165.03 | 0.158 | 2.6 | <0.001 |
৫৫ | সিজিয়াম | Cs | 1 | 6 | 132.9054519(2) | 1.873 | 301.7 | 944 | 0.242 | 0.79 | 3 |
৫৬ | বেরিয়াম | Ba | 2 | 6 | 137.327(7) | 3.594 | 1002.15 | 2170 | 0.204 | 0.89 | 425 |
৫৭ | ল্যান্থানাম | La | 6 | 138.90547(7)2 | 6.145 | 1193.15 | 3737 | 0.195 | 1.1 | 39 | |
৫৮ | সিরিয়াম | Ce | 6 | 140.116(1)2 | 6.77 | 1071.15 | 3716 | 0.192 | 1.12 | 66.5 | |
৫৯ | প্রাসিওডিমিয়াম | Pr | 6 | 140.90765(2) | 6.773 | 1204.15 | 3793 | 0.193 | 1.13 | 9.2 | |
৬০ | নিওডিমিয়াম | Nd | 6 | 144.242(3)2 | 7.007 | 1289.15 | 3347 | 0.19 | 1.14 | 41.5 | |
৬১ | প্রমিথিয়াম | Pm | 6 | [145]1 | 7.26 | 1204.15 | 3273 | – | – | <0.001 | |
৬২ | সামেরিয়াম | Sm | 6 | 150.36(2)2 | 7.52 | 1345.15 | 2067 | 0.197 | 1.17 | 7.05 | |
৬৩ | ইউরোপিয়াম | Eu | 6 | 151.964(1)2 | 5.243 | 1095.15 | 1802 | 0.182 | 1.2 | 2 | |
৬৪ | গ্যাডালিনিয়াম | Gd | 6 | 157.25(3)2 | 7.895 | 1585.15 | 3546 | 0.236 | 1.2 | 6.2 | |
৬৫ | টারবিয়াম | Tb | 6 | 158.92535(2) | 8.229 | 1630.15 | 3503 | 0.182 | 1.2 | 1.2 | |
৬৬ | ডিসপ্রোজিয়াম | Dy | 6 | 162.500(1)2 | 8.55 | 1680.15 | 2840 | 0.17 | 1.22 | 5.2 | |
৬৭ | হোলমিয়াম | Ho | 6 | 164.93032(2) | 8.795 | 1743.15 | 2993 | 0.165 | 1.23 | 1.3 | |
৬৮ | আরবিয়াম | Er | 6 | 167.259(3)2 | 9.066 | 1795.15 | 3503 | 0.168 | 1.24 | 3.5 | |
৬৯ | থুলিয়াম | Tm | 6 | 168.93421(2) | 9.321 | 1818.15 | 2223 | 0.16 | 1.25 | 0.52 | |
৭০ | ইটারবিয়াম | Yb | 6 | 173.054(5)2 | 6.965 | 1097.15 | 1469 | 0.155 | 1.1 | 3.2 | |
৭১ | লুটিশিয়াম | Lu | 3 | 6 | 174.9668(1)2 | 9.84 | 1936.15 | 3675 | 0.154 | 1.27 | 0.8 |
৭২ | হ্যাফনিয়াম | Hf | 4 | 6 | 178.49(2) | 13.31 | 2500.15 | 4876 | 0.144 | 1.3 | 3 |
৭৩ | ট্যান্টালাম | Ta | 5 | 6 | 180.94788(2) | 16.654 | 3269.15 | 5731 | 0.14 | 1.5 | 2 |
৭৪ | টাংস্টেন | W | 6 | 6 | 183.84(1) | 19.25 | 3680.15 | 5828 | 0.132 | 2.36 | 1.3 |
৭৫ | রিনিয়াম | Re | 7 | 6 | 186.207(1) | 21.02 | 3453.15 | 5869 | 0.137 | 1.9 | <0.001 |
৭৬ | অজমিয়াম | Os | 8 | 6 | 190.23(3)2 | 22.61 | 3300.15 | 5285 | 0.13 | 2.2 | 0.002 |
৭৭ | ইরিডিয়াম | Ir | 9 | 6 | 192.217(3) | 22.56 | 2716.15 | 4701 | 0.131 | 2.2 | 0.001 |
৭৮ | প্লাটিনাম | Pt | 10 | 6 | 195.084(9) | 21.46 | 2045.15 | 4098 | 0.133 | 2.28 | 0.005 |
৭৯ | সোনা | Au | 11 | 6 | 196.966569(4) | 19.282 | 1337.73 | 3129 | 0.129 | 2.54 | 0.004 |
৮০ | পারদ | Hg | 12 | 6 | 200.59(2) | 13.5336 | 234.43 | 630 | 0.14 | 2 | 0.085 |
৮১ | থ্যালিয়াম | Tl | 13 | 6 | 204.3833(2)9 | 11.85 | 577.15 | 1746 | 0.129 | 1.62 | 0.85 |
৮২ | লেড | Pb | 14 | 6 | 207.2(1)2 4 | 11.342 | 600.75 | 2022 | 0.129 | 2.33 | 14 |
৮৩ | বিজমাথ | Bi | 15 | 6 | 208.98040(1)1 | 9.807 | 544.67 | 1837 | 0.122 | 2.02 | 0.009 |
৮৪ | পোলোনিয়াম | Po | 16 | 6 | [210]1 | 9.32 | 527.15 | 1235 | – | 2 | <0.001 |
৮৫ | অ্যাস্টাটিন | At | 17 | 6 | [210]1 | 7 | 575.15 | 610 | – | 2.2 | <0.001 |
৮৬ | রেডন | Rn | 18 | 6 | [222]1 | 0.00973 | 202.15 | 211.3 | 0.094 | – | <0.001 |
৮৭ | ফ্র্যান্সিয়াম | Fr | 1 | 7 | [223]1 | 1.87 | 300.15 | 950 | – | 0.7 | <0.001 |
৮৮ | রেডিয়াম | Ra | 2 | 7 | [226]1 | 5.5 | p973.15 | 2010 | – | 0.9 | <0.001 |
৮৯ | অ্যাক্টিনিয়াম | Ac | 7 | [227]1 | 10.07 | 1323.15 | 3471 | 0.12 | 1.1 | <0.001 | |
৯০ | থোরিয়াম | Th | 7 | 232.03806(2)1 2 | 11.72 | 2028.15 | 5061 | 0.113 | 1.3 | 9.6 | |
৯১ | প্রোট্যাক্টিনিয়াম | Pa | 7 | 231.03588(2)1 | 15.37 | 1873.15 | 4300 | – | 1.5 | <0.001 | |
৯২ | ইউরেনিয়াম | U | 7 | 238.02891(3)1 | 18.95 | 1405.15 | 4404 | 0.116 | 1.38 | 2.7 | |
৯৩ | নেপচুনিয়াম | Np | 7 | [237]1 | 20.45 | 913.15 | 4273 | – | 1.36 | <0.001 | |
৯৪ | প্লুটোনিয়াম | Pu | 7 | [244]1 | 19.84 | 913.15 | 3501 | – | 1.28 | <0.001 | |
৯৫ | অ্যামারিসিয়াম | Am | 7 | [243]1 | 13.69 | 1267.15 | 2880 | – | 1.3 | <0.001 | |
৯৬ | কুরিয়াম | Cm | 7 | [247]1 | 13.51 | 1340.15 | 3383 | – | 1.3 | <0.001 | |
৯৭ | বার্কিলিয়াম | Bk | 7 | [247]1 | 14.79 | 1259.15 | 983 | – | 1.3 | <0.001 | |
৯৮ | ক্যালিফোর্নিয়াম | Cf | 7 | [251]1 | 15.1 | 1925.15 | 1173 | – | 1.3 | <0.001 | |
৯৯ | আইনস্টাইনিয়াম | Es | 7 | [252]1 | 13.5 | 1133.15 | – | – | 1.3 | 0 8 | |
১০০ | ফার্মিয়াম | Fm | 7 | [257]1 | – | 1800 | – | – | 1.3 | 0 8 | |
১০১ | মেন্ডেলিভিয়াম | Md | 7 | [258]1 | – | 1100 | – | – | 1.3 | 0 8 | |
১০২ | নোবেলিয়াম | No | 7 | [259]1 | – | 1100 | – | – | 1.3 | 0 8 | |
১০৩ | লরেনসিয়াম | Lr | 3 | 7 | [262]1 | – | 1900 | – | – | 1.3 | 0 8 |
১০৪ | রাদারফোর্ডিয়াম | Rf | 4 | 7 | [267]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১০৫ | ডুবনিয়াম | Db | 5 | 7 | [268]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১০৬ | সিবোর্গিয়াম | Sg | 6 | 7 | [269]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১০৭ | বোহরিয়াম | Bh | 7 | 7 | [270]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১০৮ | হ্যাসিয়াম | Hs | 8 | 7 | [269]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১০৯ | মাইটনেরিয়াম | Mt | 9 | 7 | [278]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১১০ | ডার্মস্টাটিয়াম | Ds | 10 | 7 | [281]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১১১ | রান্টজেনিয়াম | Rg | 11 | 7 | [281]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১১২ | কোপার্নিসিয়াম | Cn | 12 | 7 | [285]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১১৩ | নিহোনিয়াম | Nh | 13 | 7 | [286]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১১৪ | ফ্লিরোভিয়াম | Fl | 14 | 7 | [289]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১১৫ | মস্কোভিয়াম | Mc | 15 | 7 | [288]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১১৬ | লিভারমোরিয়াম | Lv | 16 | 7 | [293]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১১৭ | টেননেসিন | Ts | 17 | 7 | [294]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
১১৮ | ওগানেসন | Og | 18 | 7 | [294]1 | – | – | – | – | – | 0 8 |
টীকাসম্পাদনা
- ^1 The element does not have any stable nuclides, and a value in brackets, e.g. [209], indicates the mass number of the longest-lived isotope of the element. However, four elements, bismuth, thorium, protactinium, and uranium, have a characteristic terrestrial isotopic composition, and thus their standard atomic weights are given.
- ^2 The isotopic composition of this element varies in some geological specimens, and the variation may exceed the uncertainty stated in the table.
- ^3 The isotopic composition of the element can vary in commercial materials, which can cause the atomic weight to deviate significantly from the given value.
- ^4 The isotopic composition varies in terrestrial material such that a more precise atomic weight can not be given.
- ^5 The atomic weight of commercial lithium can vary between 6.939 and 6.996—analysis of the specific material is necessary to find a more accurate value.
- ^6 Does not solidify at 1 atm; value listed (0.95 K) is the temperature at which helium solidifies at 2.5 atm.
- ^7 Sublimes at 1 atm
- ^8 Transuranic elements 99 and above do not occur naturally, but can be produced artificially.
- ^9 The value listed is the conventional value suitable for trade and commerce; the actual value may differ depending on the isotopic composition of the sample. Analysis of the specific material is necessary to find a more accurate value. The possible ranges of the actual values are:
- Hydrogen: [1.00784; 1.00811]
- Lithium: [6.938; 6.997]
- Boron: [10.806; 10.821]
- Carbon: [12.0096; 12.0116]
- Nitrogen: [14.00643; 14.00728]
- Oxygen: [15.99903; 15.99977]
- Silicon: [26.084; 26.086]
- Sulfur: [32.059; 32.076]
- Chlorine: [35.446; 35.457]
- Thallium: [204.382; 204.385]
তথ্যসূত্রসম্পাদনা
- M. E. Wieser (২০০৬)। "Atomic weights of the elements 2005 (IUPAC Technical Report)"। Pure Appl. Chem.। IUPAC। 78 (11): 2051–2066। ডিওআই:10.1351/pac200678112051। (for atomic weights of elements with atomic numbers from 1-102)
- M. E. Wieser (২০০৭)। "IUPAC Standard Atomic Weights Revised (2007)"। IUPAC। সংগ্রহের তারিখ ২০০৮-০৭-০৭।
- M. E. Wieser; T. B. Coplen (২০১০)। "Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report)" (PDF)। IUPAC। সংগ্রহের তারিখ ২০১২-০২-১০।
- Sonzogni, Alejandro। "Interactive Chart of Nuclides"। National Nuclear Data Center: Brookhaven National Laboratory। সংগ্রহের তারিখ ২০০৮-০৬-০৬। (for atomic weights of elements with atomic numbers 103-118)