নবম মণ্ডল
ঋগ্বেদের নবম মণ্ডল, যাকে সোম মণ্ডলও বলা হয়, এর ১১৪টি স্তোত্র রয়েছে, সম্পূর্ণরূপে (যদিও গ্রিফিথ ৯.৫ অপ্রীদের উৎসর্গ করেছেন) সোম পাবমান (Sóma Pávamāna)-কে উৎসর্গ করেছেন, "সোম শোধন করা", বৈদিক ধর্মের পবিত্র ওষুধ। অষ্টম মণ্ডল- এর মতো, এটিকে সামগ্রিকভাবে ঋগ্বেদের আপেক্ষিক কালানুক্রমের মধ্যে তারিখ দেওয়া যায় না; সোম কাল্টের সাথে মোকাবিলা করে, একটি প্রথা যা প্রোটো-ইন্দো-ইরানীয় যুগে (খ্রিস্টপূর্ব ৩য় সহস্রাব্দের শেষের দিকে) ফিরে আসে, এর কিছু স্তোত্রে ঋগ্বেদের প্রাচীনতম অংশ থাকতে পারে, অন্য স্তোত্রগুলো অন্যান্য বইয়ের তুলনায় সাম্প্রতিক হতে পারে। মণ্ডল ৮ এর মতো, প্রতিটি স্তবক স্বাধীনভাবে অধ্যয়ন করা উচিত, যেহেতু সোম মণ্ডল লেখক বা বংশের সাথে সম্পর্কিত কারণে সংরক্ষিত আকারে সংকলন করেনি, কিন্তু বিষয়গতভাবে, সোম স্তোত্রগুলোকে গোষ্ঠীবদ্ধ করে।
উৎসর্গের তালিকা
সম্পাদনা 9.1 (713) svâdiṣṭhayā mádiṣṭhayā
9.2 (714) pávasva devavîr áti
9.3 (715) eṣá devó ámartiyaḥ
9.4 (716) sánā ca soma jéṣi ca
9.5 (717) sámiddho viśvátas pátiḥ
9.6 (718) mandráyā soma dhârayā
9.7 (719) ásṛgram índavaḥ pathâ
9.8 (720) eté sómā abhí priyám
9.9 (721) pári priyâ diváḥ kavír
9.10 (722) prá svānâso ráthā iva
9.11 (723) úpāsmai gāyatā naraḥ
9.12 (724) sómā asṛgram índavaḥ
9.13 (725) sómaḥ punānó arṣati
9.14 (726) pári prâsiṣyadat kavíḥ
9.15 (727) eṣá dhiyâ yāty áṇviyā
9.16 (728) prá te sotâra oṇíyo
9.17 (729) prá nimnéneva síndhavo
9.18 (730) pári svānó * giriṣṭh~âḥ
9.19 (731) yát soma citrám ukthíyaṃ
9.20 (732) prá kavír devávītaye
9.21 (733) eté dhāvanti índavaḥ
9.22 (734) eté sómāsa āśávo
9.23 (735) sómā asṛgram āśávo
9.24 (736) prá sómāso adhanviṣuḥ
9.25 (737) pávasva dakṣasâdhano
9.26 (738) tám amṛkṣanta vājínam
9.27 (739) eṣá kavír abhíṣṭutaḥ
9.28 (740) eṣá vājî hitó nŕbhir
9.29 (741) prá asya dhârā akṣaran
9.30 (742) prá dhârā asya śuṣmíṇo
9.31 (743) prá sómāsaḥ suādhíyaḥ
9.32 (744) prá sómāso madacyútaḥ
9.33 (745) prá sómāso vipaścíto
9.34 (746) [Some Pavamana.] prá svānó * dhârayā tánā
9.35 (747) â naḥ pavasva dhârayā
9.36 (748) ásarji ráthiyo yathā
9.37 (749) sá sutáḥ pītáye vŕṣā
9.38 (750) eṣá u syá vŕṣā rátho
9.39 (751) āśúr arṣa bṛhanmate
9.40 (752) punānó akramīd abhí
9.41 (753) prá yé gâvo ná bhûrṇayas
9.42 (754) janáyan rocanâ divó
9.43 (755) yó átya iva mṛjyáte
9.44 (756) prá ṇa indo mahé tána
9.45 (757) sá pavasva mádāya káṃ
9.46 (758) ásṛgran devávītaye
9.47 (759) ayâ sómaḥ sukṛtyáyā
9.48 (760) táṃ tvā nṛmṇâni bíbhrataṃ
9.49 (761) pávasva vṛṣṭím â sú no
9.50 (762) út te śúṣmāsa īrate
9.51 (763) ádhvaryo ádribhiḥ sutáṃ
9.52 (764) pári dyukṣáḥ sanádrayir
9.53 (765) út te śúṣmāso asthū
9.54 (766) asyá pratnâm ánu dyútaṃ
9.55 (767) yávaṃ-yavaṃ no ándhasā
9.56 (768) pári sóma ṛtám bṛhád
9.57 (769) prá te dhârā asaścáto
9.58 (770) tárat sá mandî dhāvati
9.59 (771) pávasva gojíd aśvajíd
9.60 (772) prá gāyatréṇa gāyata
9.61 (773) ayâ vītî pári srava
9.62 (774) eté asṛgram índavas
9.63 (775) [Soma Pavanana.] â pavasva sahasríṇaṃ
9.64 (776) vŕṣā soma dyumâṁ asi
9.65 (777) hinvánti sûram úsrayaḥ
9.66 (778) pávasva viśvacarṣaṇe
9.67 (779) [Soma and Others.] tuváṃ somāsi dhārayúr
9.68 (780) prá devám áchā mádhumanta índavo
9.69 (781) íṣur ná dhánvan práti dhīyate matír
9.70 (782) trír asmai saptá dhenávo duduhre
9.71 (783) â dákṣiṇā sṛjyate śuṣmî āsádaṃ
9.72 (784) hárim mṛjanti aruṣó ná yujyate
9.73 (785) srákve drapsásya dhámataḥ sám asvarann
9.74 (786) śíśur ná jātó áva cakradad váne
9.75 (787) abhí priyâṇi pavate cánohito
9.76 (788) dhartâ diváḥ pavate kŕtviyo ráso
9.77 (789) eṣá prá kóśe mádhumāṁ acikradad
9.78 (790) prá râjā vâcaṃ janáyann asiṣyadad
9.79 (791) acodáso no dhanuvantu índavaḥ
9.80 (792) sómasya dhârā pavate nṛcákṣasa
9.81 (793) prá sómasya pávamānasya ūrmáya
9.82 (794) ásāvi sómo aruṣó vŕṣā hárī
9.83 (795) pavítraṃ te vítatam brahmaṇas pate
9.84 (796) pávasva devamâdano vícarṣaṇir
9.85 (797) índrāya soma súṣutaḥ pári srava
9.86 (798) prá ta āśávaḥ pavamāna dhījávo
9.87 (799) prá tú drava pári kóśaṃ ní ṣīda
9.88 (800) ayáṃ sóma indara túbhya * sunve
9.89 (801) prá ū syá váhniḥ pathíyābhir asyān
9.90 (802) prá hinvānó janitâ ródasīyo
9.91 (803) ásarji vákvā ráthiye yáthājaú
9.92 (804) pári svānó * hárir aṃśúḥ pavítre
9.93 (805) sākamúkṣo marjayanta svásāro
9.94 (806) ádhi yád asmin vājínīva śúbha
9.95 (807) kánikranti hárir â sṛjyámānaḥ
9.96 (808) prá senānîḥ śûro ágre ráthānāṃ
9.97 (809) asyá preṣâ hemánā pūyámāno
9.98 (810) abhí no vājasâtamaṃ
9.99 (811) â haryatâya dhṛṣṇáve
9.100 (812) abhî navante adrúhaḥ
9.101 (813) purójitī vo ándhasaḥ
9.102 (814) krāṇâ śíśur mahîn~āṃ
9.103 (815) prá punānâya vedháse
9.104 (816) sákhāya â ní ṣīdata
9.105 (817) táṃ vaḥ sakhāyo mádāya
9.106 (818) índram ácha sutâ imé
9.107 (819) párītó ṣiñcatā sutáṃ
9.108 (820) pávasva mádhumattama
9.109 (821) pári prá dhanva índrāya soma
9.110 (822) pári ū ṣú prá dhanva vâjasātaye
9.111 (823) ayâ rucâ háriṇiyā punānó
9.112 (824) nānānáṃ vâ u no dhíyo
9.113 (825) śaryaṇâvati sómam
9.114 (826) yá índoḥ pávamānasya
বহি সংযোগ
সম্পাদনা- উইকিসংকলনে নবম মণ্ডল সম্পর্কিত কর্ম দেখুন। – Ralph T. H. Griffith কর্তৃক ইংরেজিতে অনূদিত